Het belang van voorweiden voor weidevogels

Donderdag 13 februari organiseerden we een drukbezochte weidevogelavond met als thema ‘voorjaarsbemesting en voorweiden voor weidevogels’. De agrarische kant van het weidevogelbeheer stond hierbij centraal.

Gastsprekers Nyncke Hoekstra (Louis Bolk Instituut) belichtte de mogelijkheden van voorweiden, en Sjon de Leeuw (PPP-Agro Advies) behandelde het belang van de juiste manier van (voorjaars)bemesten voor weidevogels. Wat betekent dit alles voor de agrarische bedrijfsvoering?

Sjon de Leeuw betoogde dat er zeker ruimte is voor voer van juni-beheerland. Tot wel 20 procent juni-beheer is goed inpasbaar in het areaal/voeraanbod, zeker als er jongvee is.

Waar uitgesteld maaien?
Kies bewust de percelen: nooit de vroegste, liever de laatste en de natste. In ieder geval wel daar waar de vogels zitten!

Bemesten ja of nee? Hoeft niet per se!
Voorjaarbemesting op percelen met uitgesteld maaien is in principe niet nodig. Onderzoek in Midden-Delftland toont aan dat voorjaarsbemesting op weidevogelpercelen prima achterwege gelaten kan worden.

Toch bemesten?
Kies je toch voor bemesten? Pas de bemesting aan! Gebruik geen kunstmest; voor uitgesteld maaibeheer geldt 0–50 kg N.

Waarom aangepast bemesten?
Bij meer mest wordt de snede snel te hoog, te dicht en slaat ze plat, met een lagere voedingswaarde, tragere hergroei en holle zode tot gevolg. Weidevogels met kuikens verlaten deze percelen ook, want ze komen er niet meer doorheen.

Wanneer dan toch bemesten?
Ideaal moment voor bemesten is in de regel vier tot zes weken voor het maaimoment, maar houd wel rekening met de weidevogels die broeden of met kuikens lopen! Zie ook:

https://weidewinst.nl/wp-content/uploads/2020/02/2019-Bemesting-uitgestelde-maaidatum-VeeFocus.pdf

Nyncke Hoekstra sprak over de mogelijkheden van voorweiden voor weidevogels.

Waarom voorweiden? Voedsel en dekking voor de vogels.
Voorweiden zorgt voor structuur in vegetatie en het perceel. Dit is belangrijk voor weidevogels: een open structuur is beter doorwaadbaar voor kuikens en de bos- en polvorming geeft de kuikens dekking, net als het oneven bodemoppervlak. En het levert ze de broodnodige insecten op: - kevers, vliegen en wormen (in en onder de mestflatten)en;
- vliegende insecten (in het hogere, hergroeide gras, waaronder de bossen/pollen).

Wanneer voorweiden voor weidevogels? Inpasbaarheid.
Bij voorweiden gebruik je het voedingsrijke voorjaarsgras voor beweiding. Gebruik van voorbeweid grasland voor weidevogels kan goed aansluiten bij de bedrijfsvoering:

• Het is goed in te passen bij overgang naar maaiblok.
• Schoonmaaien na beweiding is niet gunstig.
• Effect van bemesting na voorweiden is beperkt, heeft wel gevolgen voor weidevogels bij een langere rustperiode.

Wanneer voorweiden voor weidevogels?

Timing van het voorweiden is cruciaal: stem het moment van voorweiden af op de behoeften van weidevogels. Wanneer broeden de vogels en wanneer en waar lopen ze met de kuikens. Dit vraagt kennis en monitoring (tellen), waarvoor je terecht kan bij het Collectief.

Als je voorweiden combineert met aanliggende percelen met uitgestelde maaidatum geef je kuikens een geschikte uitwijkmogelijkheid van later in mei tot midden juni.
>De inpasbaarheid in de bedrijfsvoering komt dan overeen met het beschikbaar komen van maaipercelen eerste snede.

Voor meer informatie, zie:

https://weidewinst.nl/wp-content/uploads/2019/10/VF2019_05_16_Voorweiden_Weidevogels.pdf